جمعه، بهمن ۱۱، ۱۳۸۷

 

گفتگو با سرکار خانم ليلا جواهري پيرامون أسيب شناسي تئاتر دانشگاهی

يا هو

گفتگو با سرکار خانم ليلا جواهري

پيرامون أسيب شناسي تئاتر دانشگاهی

عرفان پهلوانی :
شما مهمترین کمبود ها و آسیب های تئاتر دانشگاهی رو چی می دانيد؟

ليلا جواهری : به نظر حالا در زمينه ي كارهاي اجرايي احتمالا" مكاني براي تمرين بچه ها ی نمايش كه معمولا" حالا ما تو مقاطع بالاتر هم با اين مشكل برخورد کرديم . معمولا" پلاتو نمی دادن و يک مقدار هم جدا بودن بچه ها . يعنی مثلا" بچه های بازيگری با بچه های نويسندگی احيانا" اين ها باهم تعاملی ندارن . معمولا" اين قشنگه که و خيلی کمک می کنه که اين بچه ها بيان و اتودهای نمايش نامه نويسی بچه های نمايش نامه نويسی را اتود کنن . هم در جمع بچه ها مشکلاتش مشخص بشه ضعف هاش مشخص بشه و به هر حال ار هر دو جنبه کمک بشه هم گروه بازيگرها می تونن از متون فارسی استفاده کنن و از طرفی هم کمک می کنن به دوستان نمايش نامه نويسيشون که به هر حال کارهاشون به اجرا برسه و اجرايی تر بشه به همين شکل به هر حال اين ها هم اگر تعامل بيشتری داشته باشن هماهنگی بيشتری داشته باشن بهتره .

عرفان پهلوانی :

يعنی يک بده بستانی بين بچه های گرايش های مختلف باشه که خود اين می تونه در ادامه منجر به تشکيل گروه و فعاليت حرفه ای در آينده بشه .

ليلا جواهری :

بله بله دقيقا" همين طور درسته .

عرفان پهلوانی :

هر ساله تعداد زيادی دانشجو از رشته ی نمايش فارغ التحصيل می شوند اما بازار کار موجود آمادگی پذيرش اين تعداد فارغ اتحصيل را ندارد . راه کار شما برای برون رفت از اين مشکل چيست؟

ليلا جواهری :

به هر حال اين مشکل در همه ی بخش های اين جامعه وجود دارد و ما با توجه به رشد جمعيتی که داشتيم و کمبود امکانات در تمام سطوح جامعه برای اين ها ..

عرفان پهلوانی : منظورتان ساير رشته هاست؟

ليلا جواهری بله رشته های مختلف فرقی نمی کنه همه ی رشته ها در حال حاضر فارغ اتحصيل هايی دارن که اين ها در بازار کار جذب نمی شوند. به خاطر اين که ما کلا" امکانات کشورمون اون قدر وسيع نيست که همه ی نيروهای بالقوه را در واقع بالفعل بکندو از آنها استفاده کند. اين عموميت داره . در واقع زمينه ی تئاتر هم به همين شکل هست . حالا اگر قرار باشه فکری بشه بايد در سطح وسيع اين اقدام انجام بگيره و خدمتتون عرض بکنم که باید سرمايه گذاری کرد ديگه . برای هنر بايد سرمايه گذاری کرد . برای فرهنگی بايد سرمايه گذاری کرد.

عرفان پهلوانی : آيا به نظر شما نيازی به بازنگری در دورس رشته ی نمايش در مقطع کارشناسی هست؟ اگر جواب شما مثبت است کدام درس بيشتر نيازمند بازنگريه ؟ یا کدام درس ها؟

ليلا جواهری :

ببينيد من در طی اين 4سال اخير درس های زيادی را تدريس کردم اين جا نسبتا" زياده . و اين باعث می شه که يک شناخت نسبی داشته باشم و با توجه شناختی که خود بنده حاصل کردم فکر می کنم کسانی که اين سر فصل ها را انتخاب کردن و متون درسی که قراره ارائه بشه با تفکر اين کار رو کردن . حالا شايد به نظر من توی دروسی که بنده دارم ارائه می دهم سر کلاس نيازی به اين بازنگری به اون شکلی که شما می فرمايند نيست . به هر حال اگر تاريخ هنر تدريس می شه شما در درس تاريخ ادبيات نمايشی قطعا" به اون برخورد می کنن باید بشناسيم . اصلا" وقتی قراره ما سرزمينی رو بررسی کنيم از اون جايی که درام به هر حال جزو خانواده ی هنر به حساب می آيد بايد هنرش را بشناسيم پس لازمه که بدانيم حتی شايد لازم بياشه چيزی اضافه شه يا حالا تو دروس ديگه مثل مثلا" جامعه شناسی يک مقدار وسعت بدهيم به کارمون . اما توی اين درس های تاريخی که بنده تا الان تدريس کردم فکر می کنم از لحاظ محتوايی چيزهايیکه انتخاب شده مرتبط با هم تا حدودی .

عرفان پهلوانی :

می دونم افرادی که اين سر فصل ها را تدريس کردن انسان های محترم و به خصوص با دانشی بودن . امام ضرورت ها و نيازهای امروز و فاصله ای که از اون سال های گرفيم چنين نيازی رو تحميل می کنه ؟

ليلا جواهری :

نمی دونم . من دقيقا" نمی تونم به تو پاسخ مشخصی بدهم چون بستگی داره که تو نظرت چه دروسی باشه . من در رابطه با درسهای تاريخی که درس داده می شه ... شما برای درس تئاتر که نمی تويند مثلا" تاريخ نمايش را حذف کنيد .

عرفان پهلوانی :

نمی شه به نظر شما کامپکتش کرد؟

ليلا جواهری :

نه برای اين که شما دارين تازه برجسته ترین اون ها را تو اين دروس باهاش روبرو می شين . چيزه غیر از اين نيست . چيشو می خواين حذف کنيد؟ اصلا" کلش چقدره ؟ توی اين درس مثل دارم می گم.

عرفان پهلوانی :

بله

ليلا جواهری :

يا مثلا" برای درس تاريخ هنر واقعا" شما رشته ی در واقع رشته نمايش جزو درس های رشته های هنری به حساب می ياد. بايد يه شناخت داشته باشين بعدا" اون موقع وقتی می ياين اساتيد يک کشوری رو بررسی می کنيدوقتی می ياين درام مثلا" يونان رو بررسی می کنين روند شکل گيری ادبيات نمايشی را توی يونان اون موقع متوجه می شين که بابا همون چيزهايی که الان عنصر شکل گيری درام هستن توی هنر اون سرزمين هم تاثير داشتن جا داشتن اینا با هم کاملا" در ارتباطه دقیقا" این مشکل را ما الان داریم تو کلاس هامون که بچه ها اطلاع کافی نندارن متاسفانه آشنا نشدن . بعد چیزایی که می گیم اصلا" براشون مانوس نیست. این چیزا رو نمی شه ... ولی من در مورد کلیه دروس نمی تونم نظر بدم . چون من همهی دروس را تدریس نکردم این جا. واقعیتش در حد اطلاعات خودم و شناخت خودم نسبت به این درسهایی که ارائه می کردم به نظر نمی رسه . حالا حداقل تو این های تغییری نیاز باشه . حالا شاید نیاز به باز نگری باشه . بالاخره باز اگر که کاستی هست جبران بشه چیزی رو خراب نمی کنه . بهتر می کنه به هر حال این قضیه رو.

عرفن پهلوانی :

دانشگاه آزاد اسلامی از چند سال پیش آزمون و مصاحبه ی ورودی رشته نمایش را برداشت . این اتفاق چه تاثیری در روند آموزشی رشته ی نمایش تو این دانشگاه داشته ؟

لیلا جواهری :

ببینین به هر حال این یه مقدار نقص به حاب می یاد به نظر من برای این که بچه هایی که به خصوص بچه هایی که برای بازیگری می یان نیاز هست که مصاحبه داشته باشن . نیاز هست که مصاحبه بشن که ببینن تواناهایی کافی را حالا نمی خوام بگم کافی لازم رو دارن یا نه ؟ یعنی طرف حداقل توانایی بیان داره ؟ قراره بازیگری یاد بگیره دیگه . از لحاظ فیزیکی مشکل حاد نداشته باشه ... همین که ظاهر اون طرف رو ببینن این خودشه می تونه تعیین ننده باشه که این آدم تو این رشته آدم موفقی هست یا نه ؟ اصلا"وارد شدنش ضرورت داره یا نه ؟ امکانش هست یا نه ؟ این در واقع ابتدایی ترین چیزیه که ما لان برخورد می کنیم با دانشجو هایی که می بینیم از لحاظ بیانی مشکل دارن . این چه جوری می تونه بازیگری بخونه ؟ چه جوری می خواد بازیگر بشه ؟ نمیشه به هر حال سخته .

عرفان پهلوانی :

با وجود انبوه حرف ها و برخی کوشش ها ی صورت گرفته در رساتای رشد و تقویت تئاتر شهرستان ها اما هنوز تهران قلب هنر و تئاتر در ایرانه . و فاصله ی چشم گیری با شهرستان ها داره . با توجه به این نکته وجود رشته ی تئاتر در دانشگاه های شهرهایی مثل اراک تنکابن بوشهر تبریز الیگودرز شیراز و غیره را چگونه ارزیابی می کنید؟

لیلا جواهری :

خوب من فکر می کنم که نه تنها تهران قلب تئاتره تهران قلب همه چیزه . در همه ی موارد ما تجمع امکانات تئاتری رو تو این شهرهایی که رشته ی تئاتر دارن گسترش بدن .

عرفان پهلوانی :

اساسا" شما به این معتقد هستین که محیط شهری در ورند آموزش تئاتر دانشگاهی تاثیر داره ؟

لیلا جواهری :

از چه جهت؟ دقیقا" سوالت واضح نیست برام . یعنی چی ؟ یعنی فرهنگ اون شهر؟

عرفان پهلوانی :

وجود امکانات تئاتری وتئاتر فعال ...

لیلا جواهری :

خوب بله من هم عرضم همینه . باید همین طوری باشه . یعنی باید در واقع این شهرهایی که حداقل تئاتر دارن از لحاظ فرهنگی کار کنن رو مردم این ها رو آماده کنن که برن هر از چندی نمایش ببینن . مکانی ایجاد شه که این گروه هایی که حالا دارن توی دانشگاه کار می کنن بیان اون جا و ابراز وجود کنن خودی نشون بدن و تماشاگر عام رو هم به خودشون ببینین . این لازمه این بهترین کار هم ارتباط برقرار کنن مردم هم کارشون رو ببینن . باید باشه دیگه به هر حال واسه ی اونها هم باید فضایی فراهم بشه یا حداقل اگر مثلا" حتی بشر از امکانات همین دانشگاه استفاده بکنن برای این که مردم رو دعوت بکنن برای این که این ارتباط برقرار بشه ولی باید کار فرهنگی کرد چون الان تهرانش به سختی مرن تئاتر می بینن دیگه شهرستان ها که جای خود داره .

عرفتم پهلوانی :

همون طوری که می دونین رشته نمایش توی دانشگاه سراسری در 5 گرایش و در دانشگاه آزاد در 4 گرایش تدریس می شه . کامل نبودن گرایش ها توی یک دانشگاه چه تاثیری در روند آموزشی داره ؟

لیال جواهری :

خوب اون هم با نقصانه . چون این ها باید در کنار هم باشن بچه هایی که دارن کارگردانی می خونن نمی دونم این جا کراگردانی نداره بازیگری داره ؟

عرفان پهلوانی :خیر

لیال جواهری : بازیگری می خونن باید به هر حال تحت هدایتکارگردانانای عمل بکنن و از طرفی باید طراحانی باشن که صحنه هایی رو بیارایند و ما این ها رو هم در کنار هم با هم توسعه بدیم دیگه تک بعدی نباشه فقط بازیگر بدیم بیرون .

عرفان پهلوانی :آیا دانشگاه ها دانشجویان رشته ی نمایش رو برای ورود به بازار کار حرفه ای اماده می کنن ؟ اگر نه چه چیزایی لازمه تا این اتفاق بیافته ؟

لیلا جواهری :

این اتفاق نمی افته . حالا همون طور که خودت هم گفتی تهران ممکنه این اتفاق بیافته . بچه ها در حین این که دانشجویان مرن کمابیش به گروه های تئاتری می پیوندن ...

عرفان پهلوانی :

یعنی با فضای حرفه ای هم یک بده بستان نزدیک دارن.

لیلا جواهری :

آشنا مش شن شرکت مش کنن توی این گروه ها . به هر حال اون کار ورزیشون رو در واقع همون طور که دانشجویان دارن هم زمان انجام می دن تجربه کسب می کنن و بعد وارد بازار کار می شن . کار البته تا اون جایی که من می دونم و حالا در اعصار مختلف هم ما شاهدش بودیم تئاتر که نون نمی ده به کسی که پس نمی شه خیلی امیدوار بود که اینها بتون واقعا" وارد بازار بشن که درآمد چندانی براشون داشته باشه . معمولا" به عنوان شغل دوم می شه بهش نگاه کرد.

عرفان پهلوانی : با توجه به پیش رفت ها و ایجاد تخصص ها یی که در تئاتر شده واقعا" می شه امروز به تئاتر به عنوان شغل دوم نگاه کرد ؟ بگذریم از نیازهای معیشتی که این رو به هنرمندان این عرصه تحمیل می کنه .

لیلا جواهری :

خوب وقتی که غم نون باشه چی کار می شه کرد؟ شما بری تئاتر کار بکنی که 2 سال دیگر دستمزد بگیری ؟ یا قرارداد می نویسی شما 4 ماه تمرین می کنی برای یه تئاتر حرفه ای شو 3 ماه 4 ماه تمرین می کنی 1 ماه اجرا می کنی می شه 5 ماه . حالا کم کم 5 ماه شما در نظر بگیرین . این 5 ماه با شما قرارداد می بندن 2 میلیون 3 میلیون . خیلی کارکرده باشین 4 5 میلیون.

مثلا" بگیرن خوب ؟ بعد شما اینو بخواین تقسیم هم بکنین برای هر ماه چقدر میافته ؟ بعد تازه برای هر ماه هم اگر بیافتد کی این پول به دست شما می رسه ؟ پس نمی تونیم روش حساب بکنیم به عنوان چیزی که برات معشیتت رو در واقع تامین بکنه متاسفانه این چیزیه که جراین داره من تا اون جایی که دورو بر خودم دیدم تئاتری ندیدم که تنها با تئاتر تونسته باشه زندگی بچرخونه .

عرفان پهلوانی :

خانم جواهری چه نابسمانای هایی از سوی دانشجویان رشته ی نمایش بر آموزش تئاتر در دانشگاه تاثیر منفی می گذاره ؟

لیلا جواهری :

یعنی دانشجو ها چه جوری خودشون می تونن تاثیر منفی بذارن توی آموزشی تئاتر ؟

عرفان پهلوانی : بله یعنی فضای دانشجویی که الان هست چه کاستی هایی داره ؟

لیلا جواهری : ببین اینو نمی شه همه جابه جا یه جور دید. مثلا"شما در دانشگاه سراسری بچه هایی رو می بینی که خیلی توانا هستن . از این جهت که آزمونی که اون جا برگزار می شه بچه ها برای این که بتونن وارد بشن برای رشته نمایش باید رتبه ی حالا اگر اشتباه نکنم یعنی رتبه های بالا می خوان . پس این ها بچه های کم سواد و کم توانی نیستن خوب ؟

عرفان پهلوانی :

تازه این بخشی از قضیه است و آزمون ورودی هم خودش این اجبار رو داره که بچه های خودشون رو به یه سطحی از توانایی برسونن .

لیلا جواهری :

بلا اصلا" ریزش زیاده یک تعدادی گزینش می شن واقعا" که این ها بچه های تنبل حالا به قول قدیمی ها نیستن بچه تنبل مدرسه نیستن بچه هایی ان که درساشون خوب بوده تونستن رتبه های بالا کسب کنن خوب اگر این ها باشن بان ها از توان دریافت بالاتری هم برخوردار هستن چون این جوری با اومدن . پر توان تر با اومدن گیرایشون ... نمی خواهم بگم ذهنشون قوی تره ها نه یاد گرفتن که بیش تر درس بخونن پس می شه معلومات بیشتری هم در اختیارشون گذاشت . اما بچه هایی که متاسفانه داورد دانشگاه آزاد می شن من تااون جایی که می دونم تک و توک بچه هایی هستند که سطح معدل دوره ی دبیرستانشون بالاست . خیلی هاشون اصلا" نمی دونن که این جا می خوان چی کار بکنن . اومدن این جا مثلا" رشته ی ادبیات نمایشی نمی دونه چی می خواد بشه . خوب بعد این بچه ها چون که از اول خیلی با درس و کلاس و این ها خیلی اخت نبودن یک مقدار از لحاظ علمی کم کار بار اومدن الان تو کلاس هم وقتی حضور پیدا می کنن یه مقدار حجم اطلاعات کلاس بالا می ره دل زدن . یعنی دوست دارن همه چی کم و مختصر و این طوری بار اومدن کم تلاشن می تونن 4 تا کار پژوهشی بکنن تحقیق بکنن . این ها همه به هر حال دلایلیه که می تونه تاثیر سوء بذاره بر اون چیزی که میخواد بهشون آموزش داده بشه .

خوب وقتی هم معلم استاد ببینه که دانشجو گیرایی نداره انگیزه نداره اصلا" چی بهش یاد بده ؟ در همین حد باقی می مونه .

عرفان پهلوانی :

شما مقطع کارشناسی رو توی دانشگاه آزاد اراک خوندید و امروز در مقطع کارشناسی دانشگاه آزاد اراک تدریس میکنید. دانشگاه زمان شما با امروز چه تقاوت هایی داره ؟

لیلا جواهری :

فرقی به اون شکل نمی کرد اون موقع هم ما اساتیدی داشتیم که خیلی قابل احترامن و حالا هر کدامشون در جایگاهی هستن که الان خوب شاید راضی نباشن که بیان اراک تدریس کنن یا احساس کنن که نیازی ندارن و ...

عرفان پهلوانی چرا؟

لیلا جواهری :

خوب به هر حال ببینید مسافت یه مقدار تعیین کننده ست دیگه

عرفان پهلوانی : آیا فقط مساحت ؟

لیال جواهری : خوب می تونه . بله هم اون هست هم احتمال داره از لحاظ مالی احساس کنن که این مدتی رو که می خوان این جا بگذرونن اگر تهران باشن براشون طبعات مالی بهتری داره . ببینید برای ... خیلی امورمیتونه دخیل باشه برای این که آدم در یک زمینه تصمیمی بگیره و این هایی که عرض می کنم این جا می دونم که این ها قطعا" دخیل هستن . اگر چیز دیگری هم دخیل باشه نمی دونم .

اساتید گرانقدر اراک می آمدندو به نظر من امروزه هم اساتید همکاران بنده واقعا" از لحاظ مطالبی که ارائه می کنند چیزی که کم تر ایشان ندارند.

عرفان پهلوانی : دانشجوی زمان شما با دانشجوی امروز چه تفاوت هایی داره ؟

لیلا جواهری : خوب این ها خیلی می شه گفت فاحشه اختلاف نسل ها ست دیگر. بچه های امروز واقعا" خیلی می تونن یعنی .... یعنی امکاناتی که در پیش روشون هست خیلی گسترست. و خیلی چیزها می تونه اون ها رو در واقع مشغول کنه به خودش . شاید یه مقدار کم تمرکزی از نتایج این دوره باشه این نوع زندگی باشه . فکر می کنم . شاید هم خیلی بی انگیزه تر.

عرفان پهلوانی :

دلیل این عدم تمرکز یا ...

لیلا جواهری : یا عدم انگیزه هان؟ من فکر می کنم که چون الان داشنگاهرفتن مده همه باید یه جوری دانشگاهبرن نحصیلات دانشگاهی داشته باشن . خوب حالا بری به هره جهت اومدن این جا و خیلی هاشون نمی خوام بگم نه . احتمالا" منظورم این نیست . بعضی از بچه ها به این شکل وارد می شن . خوب این چیزها هست همراشون دیگر وقتی انگیزه نباشه به هر سو بی کشیده می شه دیگه .

عرفان پهلوانی :

حرف آخر ؟

لیلا جواهری :

هیچی سلامتی خسته نباشدی.


عرفان پهلوانی
دبیر سرویس نقد گفتگو

چهارشنبه، بهمن ۰۹، ۱۳۸۷

 

گفتگو با آقاي حامد نصر آباديان پيرامون آكادمي سربازان صلح




«يا هو»
گفتگو با آقاي حامد نصر آباديان
پيرامون آكادمي سربازان صلح
1/ 2/ 1387
عرفان پهلواني:
آكادمي سربازان صلح از كي و چگونه فعاليت خودش رو آغاز كرد؟
حامد نصرآباديان:
در مركز گفتگوي تمدن ها سال 1381، در ارديبهشت ماه، كاري با نام «دل من خواب پروانه شدن مي بيند» كه روي صحنه ي تالار وحدت رفت كار خودش را آغاز كرد و پى در پى به اجراي نمايش ها و پرفرمنس هايي داخل و خارج كشور پرداخت كه مي شه به شاخص ترين اون ها مثل«نغمه هاي صلح»در استانبول، «رقص پروانه» در فستيوال باله ي مدرن ارمنستان، پرفرمنس «سفر به صفر» براي ابراز هم دردي با مردم زلزله زدهى زرند، «هفت سنگ» براي بم، «نامه ها» براي زلزله بم و «كنتراست» كه آخرين كار بود براي چشنواره صلح و دوستي در تهران.
عرفان پهلواني:
آكادمي سربازان صلح از ابتدا با سرپرستي و مسئوليت شما آغاز به كار كرد. درسته؟
حامد نصر آباديان :
بله
عرفان پهلواني:
اهداف شما از تشكيل اين آكادمي اساساً چي بوده؟
حامد نصر آباديان:
اهداف من از راه اندازي … في الواقع اول گروه سربازان صلح راه افتاد و بعد هم آكادمي سربازان صلح. بيشتر مد نظر من اين بود كه اگر ما بخوايم فرياد بزنيم و بگيم كه ما صلح مي خوايم بر جهان حاكم بشه هر كدوم از افراد گروهمون بایستی آدم هاي ذاتاً صلح جو و آرامي باشن و ضد جنگ باشن. اين كه مي گم ضد جنگ لزوماً جنگ كشور با كشور، ملت با ملت نيست. جنگ خود با خوده. جنگ خود با خانواده خوده. جنگ خود با همسايه ي خوده. اول گروهمون بایستی ياد بگيرين كه بچه ها آدمهايي باشن كه اين آدمها لزوماً آدمهاي آرامي باشن و آدمهايي باشن كه از جنگ دوري كنن. اگر هر كسي اين طوري ياد بگيره ما قطعاً جهاني داريم كه پر از صلح و دوستيه. يعني لازم نيست كه داد بزنيم كه بگيم كه ما جنگ نمي خوايم. اگر من ياد بگيرم امروز توي خيابان فرياد نزنم و با كوچكترين تلنگري دستم رو روي بوق ماشينم نگذارم يا پرخاش گري نكنم به دوست و رفيق خودم، مي تونم آدم صلح جويي باشم. مي تونم به اعصاب خودم مسلط باشم در تمام اين كه به هر حال در سرزمين و در جايي زندگي مي كنيم كه مثل همه ي ممالك جهان تنش توش هست و افسردگي هم هست و چيزهاي ديگر هم هست. به نظر من گروه سربازان صلح در وهله ي اول هدفش اينه كه خودش رو آرام كنه، خودش گروهي باشه كه اهل آرامش و اهل صلح و دوستي باشه و بعد هم با اجراي نمايش، با اجراي پرفرمنس، با اجراي كارهاي هنري خودش در فستيوال ها يا در كشورهاي ديگر به اجراي هنري خودش بپردازه و كم كم ناخواسته وارد بحث آكادمي بشه. آکادمي يك فرهنگستانه در گروه سربازان صلح كه در رشته هاي عكاسي، شعر، سينما، موسيقي، نمايش هاي بدون كلام و هنرهاي تجسمي فعاليت مي كنه كه از هر بخشش هم مدير مستقل خودش رو داره.
عرفان پهلواني:
در مورد كارهاي قبلي آكادمي سربازان صلح مي شه بيشتر توضيح بدين؟
حامد نصر آباديان:
بيشتر كارهاي نمايشي سربازان صلح با محوريت صلح، با محوريت دوري از جنگ بوده. بر صحنه هاي چه تئاتر كشور، چه خارج از كشور. اون هايي هم كه در قالب پرفرمنس بوده براي زلزله بم كه كمك هاي مالي اش پرداخت شد به مردم زلزله زده بم.
عرفان پهلواني:
از كجا اين كمك هاي مالي تأمين شد؟
حامد نصر آباديان:
از طرف خود بچه ها. اجراهايي كه ما گذاشتيم، مثلاً اجراي نمايش «زمستان» در دانشكدة هنر و معماري كه فراموش كردم جزو رزومه بگم. اجراي نمايش زمستان بر اساس شعر زمستان اخوان ثالث و كلام شهرام ناظري توي دانشكده ي هنر و معماري اجرا شد، درست 2 روز بعد از زلزله بم كه كمك هاي دانشجويان بالغ بر يك ميليون و خرده اي شد كه توسط رياست دانشگاه و حراست و اطلاعات خود دانشگاه پرداخت شد.
عرفان پهلواني:
در مورد فعاليت هاي بين المللي آكادمي سربازان صلح هم مي شه آن چيزي كه تا به الان اتفاق افتاده توضيح بفرمائيد؟
حامد نصر آباديان:
گروه سربازان صلح ما اولين اقدامات بين المللي خودش رو از كالج پراي استانبول شروع كرد با نمايشی با نام «نغمه هاي صلح» براساس موسيقي شهريار كهن زاد و رهبري لوريس چكناواريان در سالن پراي كالج پرا در ميدان تقسيم استانبول كار خودش رو آغاز كرد كه بعد ازاون هم من يه مدتي دوره هاي ورك شاپ داشتم در خود پرا.
عرفان پهلواني:
آموزش مي دادين يا آموزش مي گرفتين؟
حامد نصرآباديان:
آموزش پانتوميم مي دادم و آموزش حركت مو و منت مي دادم في الواقع به خود بچه ها و بعد از اون در سال گذشته در فستيوال جهاني باله ي مدرن ارمنستان در حاشيه ي برگزاريش در سالن نانكارسی اجراي نمايش رقص پروانه بود كه باز هم بازتاب خيلي خوب و خيلي قشنگي داشت براي مردم كشورهاي جهان چون كه توي فستيوال از كانادا، بلژيك، جمهوري چك، ژاپن، انگلستان و خود ارمنستان شركت كرده بودن و اينكه حس مي كردن كه ايران هم داراي چنين جايگاه نمايشي در قالب پرفرمنس ودر قالب كارهاي بدون كلام هست براشون خيلي حائض اهميت بود و خيلي جذاب بود.
عرفان پهلواني:
تا الان فعاليت هاي آكادمي بيشتر حول وهوش هنرهاي نمايش پرفرمنس آرت بوده. ولي گويا قراره كه از اين به بعد در ساير رشته هاي هنري هم فعاليت داشته باشه. در مورد اين يه توضيحي بفرمائيد.
حامد نصرآباديان:
گروه سربازان صلح زير نظر جاي خاصي نيست ولي هم كاري مي كنه با گروه صلح و دوستي كه اين گروه بنا هست به 130 كشور جهان بره. قطعاً نمايش هاي بدون كلام شايد يكي از شاخص ترين رشته هاي هنري باشه كه مي خواد ببره براي اين 130 كشور كارهاش رو اجرا كنه.
عرفان پهلواني:
چرا؟
حامد نصر آباديان:
به سبب اين كه نمايش هاي بدون كلام نمايش هايي هستن كه كلام تدارن، مرز ندارن و زبان نداره.
عرفان پهلواني:
يعني ارتباط آسون تري با مردم ساير كشورها برقرار مي كنه.
حامد نصرآباديان:
خيلي سليس و خيلي راحت بدون هيچ كلامي. چون كه شما هر اندازه كه مسلط به زبان كشور خودتون باشين پاتون رو كه از كشورتون مي گذارين بيرون اولين مشكلتون مشكل ارتباط زنجيره اي تنگاتنگ، نفس به نفس با مخاطبتونه علي رغم اين كه فرهنگ ها مختلفه، گويش ها و زبان و همه ي نگرش ها متفاوته ولي نمايش بدون كلام اين قابليت رو داره كه با تمام آدم هاي جهان ارتباط برقرار كنه. و بعد از اون رسيديم به اين كه در كنار اين كه اجراي نمايش هاي بدون كلام رو مي بريم براي اين 130 كشور در كنارش يك پكيجي داشته باشيم كه از عكس هاي برتر در مورد صلح، پكيجي داشته باشيم در مورد موسيقي، سينما، فيلم هاي كوتاه و هنرهاي تجسمي كه سعي بكنيم كه با محوريت صلح و دوستي و آرامش و دوري از جنگ و دوري از تنش و دوري از تمام مسائل خط خطي كه توي ذهن تك تك ماها هست از كودك هست تا ميان سال و كهن سال،سعي بكنيم كه از اون ها دوري كنيم و سعي كنيم كه اين كارها را اجرا بگذاريم براي سطح بين الملل.
عرفان پهلواني:
آقاي نصر آباديان، در مورد فراخوان عضو گيري و شرايط عضويت در آكادمي سربازان صلح يه توضيحي بفرمائيد.

حامد نصرآباديان:
براي شركت كردن دوستان ما در رشته هاي عكاسي، شعر، موسيقي، هنرهاي تجسمي كه مي تونه شامل بشه به نقاشي، گرافيك، سفال گري و … اعلام آمادگي مي كنند با ايمیل آدرس مديريت آكادمي[ h-mime@yahoo.com ]. اعلام آمادگي خودشون رو با فرستادن رزومه كه آيا در كارهاي ديگري در فستيوال هاي ديگري شركت كردن يا تحصيلات آكادميك دارن يا خير؟ كارهاشون رو مي فرستن و بعد هم با هر ايمیل آدرس سعي مي كنيم اولين كاري كه بكنيم بعد از اين اقدامات اوليه صندوق پستي مان را آماده كنيم كه آدرس صندوق پستي رو به زودي به دوستان اطلاع خواهيم داد. كارهاشون رو بفرستن براي جشنواره كه از بين كارها تعداد محدودي از كارها انتخاب بشه و طي جلسه اي علت و چگونگي پذيرش يا عدم پذيرش براي هنر جويان يا براي هنرمندان گفته خواهد شد.
عرفان پهلواني:
آكادمي سربازان صلح از لحاظ چارت سازماني آموزشگاهه؟ Ngo ؟ چيه؟
حامد نصرآباديان:
بيشتر Ngo اي است كه در خودش آموزش رو مي ده ولي بابت هيچ هنرجويي شهريه اي گرفته نمي شه (با خنده) بچه ها خيالشون راحت باشه. اين مسأله ي مهميه. ولي به سبب اين كه ما في الواقع مي خواهيم اين Ngo خودمون رو خيلي بسط بديم و خيلي گسترشش بديم قطعاً لازم داريم كه يك سري حمايت ها بشه. مثل داشتن قطعاً يك جاي مناسب براي خود دفتر. ما الآن آفيسون آن چنان چارت اداري نداره كه بتونيم راه بندازيم و كار بكنيم. اگر كسي بتونه كمك هاي مادي هم به ما بكنه يا جايي در اختيار گروهمون قرار بده خيلي خيلي خوبه. آكادمي سربازان صلح يك Ngo هست كه در محوريت اصلي كار خودش ناخواسته در لايه هاي زيرين اساسنامه ي خودش آموزش رو داره. ولي آموزشي كه آموزش رو باشه خير. چون كه بچه ها وقتي كارهاشون رو مي فرستن تعداد كار محدودي انتخاب مي شه، علّت انتخاب و علّت عدم انتخاب گفته مي شه و قطعاً از طرف مديران گروه آموزش داده مي شه.
عرفان پهلواني:
آيا شما تاكنون از طف اسيانسرهاي خصوصي يا سازمان هاي دولتي حمايت شدين؟
حامد نطر آباديان:
خير
عرفان پهلواني:
بيشتر از چه سازمان هاي دولتي توقع حمايت داريد واين حمايت ها به چه صورتي مي تونه باشه؟
حامد نصر آباديان:
بيشتر،متولیان كارهاي هنري ديگه. اگر كه سازمان ها و اداراتي يا وزارت خانه هايي مثل وزارت خانه ي فرهنگ و ارشاد اسلامي، اداره ي تئاتر، خانه ي تئاتر يا خانه ي موسيقي، خانه ي عكاسان جوان يا چيزهاي ديگري كه مرتبط با رشته هاي هنري هستند يا از طرف شايد بشه بعضي از سفارت خانه ها، بخش فرهنگي سفارت خانه ها يه سري حمايت بشه فكر مي كنم اهدافمون خيلي جهاني تر بشه و خيلي سريعتر پيش مي ريم.
عرفان پهلواني:
در مورد مديران بخشهاي مختلف آكادمي سربازان صلح مي شه توضيح بفرمائيد؟
حامد نصر آباديان:
سعي كرديم انتخاب و گزينش مديران آكادمي بيشتر مديران حرفه اي، مديراني كه به روز باشن و تحصيلات آكادمي حرفه اي داشته باشن در سطح بين الملل انتخاب بشن. مدير گروه هنرهاي تجسمي ما آقاي مسعود مجاوري آگاه است كه مدرس دانشگاه هستن. آقاي محسن عابدي فارغ التحصيل كالج اسپانياست براي رشته موسيقي.
خانم بهاره حاتفي فارغ التحصيل دانشگاه كلن آلمانه و مقيم آلمانه. خود من فارغ التحصيل كالج كانادا هستم و آكادمي حركت كاراكتري ارمنستان براي نمايشهاي بدون كلام و مدير گروه عكاسي به زودي اعلام مي شه و شعر هم سركار خانم باران حجتي فارغ التحصيل تئاتر و ادبيات نمايشي.

عرفان پهلواني:
علت انتخاب اين افراد چي بوده؟
حامد نصرآباديان:
عرض كردم خدمتتون علت انتخاب اين افراد اينه كه آدمهاي متخصص، بدون نگرش هاي سليقه اي و بدون اعمال نظرهاي حاشيه اي و سفارشي كارها رو به روز انتخاب كنن چون كه بنا هست اين كارها در سطح بين الملل اجرا بشه و پس قطعاً اگه كسي مي خواد كار موسيقي خودشو ببره و براي يه كشوري مثل فرانسه يا ايتاليا بايستي به متد روز هم آشنايي داشته باشه و داوري وقتي مي خواد بشه نسبت به اين كارها بايستي داوري خيلي متخصصانه و خيلي تكنيكي نگرش بيشتر به اين اتفاق.
عرفان پهلواني:
هنرمندان رشته هاي مختلف هنري چه جوري مي تونند آثارشون رو به دست شما برسونن و اين آثار چگونه ارزيابي مي شه؟
حامد نصرآباديان:
از طريق ايميل آدرس و وب سايت WWW.theaterart.ir با گروه سربازان صلح اعلام آمادگي مي كنن براي اين دو مديران، هم مدير وب سايت و هم مدير آكادمي سربازان صلح. و بعد از اون هم كارهاشون رو به دفتر آكادمي مي فرستن كه در اسرع وقت صندوق پستي دفتر اعلام خواهد شد.

عرفان پهلواني:
اشاره كردين به سفرهاي بين الملليتون. آيا قراره شما سفرهايي رو در داخل ايران هم داشته باشين؟
حامد نصرآباديان:
قبل از سفر گروه صلح و دوستي به 130 كشور كه تقريباً نزديك به 18 ماه يا نزديك به 2 سال به طول خواهد انجاميد، يك سفر داخلي داريم كه گروه صلح و دوستي از سپتامبر از تقريباً شهريور ماه آغاز خواهد شد ولي قبلش سفر داخلي داريم از خليج فارس آغاز خواهد شد. يه سري اجراي نمايش ها به شكل كارناوال در ايران هست و بعد از اون هم كه از كشور خارج خواهد شد. مطمئناً گروه سربازان صلح در مدت 18 ماه با گروه صلح ودوستي نخواهد بود به سبب اين كه سفر خيلي طولاني است و هممون وقتي كه بر مي گرديم هيچ كاري نخواهيم داشت،غم نان نمي گذاره كه بريم به سفر. ما در طول سفر به گروه صلح و دوستي در ايالت هاي مختلفي كه وارد مي شن خواهيم پيوست. مثلاً در كيك در كانادا در تورنتو يا در هر جاي ديگري كه باشن با طريق رايزني سفير فرهنگي مشخص مي شه كه ما چند شب بايستي اجرا داشته باشيم، ويزاها آماده مي شه و گروه به گروه اصلي صلح و دوستي خواهد پيوست.


عرفان پهلواني:
اشاره داشتيد به گروه صلح و دوستي. مي شه يه معرفي مختصري از گروه صلح و دوستي هم داشته باشين.
حامد نصرآباديان:
گروه صلح و دوستي زير نظر مجري طرحش آقاي بهروز شليله هستن كه ايشون خودشون چند وقتي است يكي از دغدغه هاي اصلي شون قضيه ي صلح و دوستي و مشخص شدن اين هدف اصلي شون رو دارن در كشورهاي جهان كه اولين اتفاقش از طريق نمايش رقص پروانه ي ما بود براي كشور ارمنستان كه شركت داده شده در فستيوال باله ي مدرن ارمنستان. ايشون Ngo خودشون رو ثبت كردن در ميراث فرهنگي و بيش تر از طريق جهانگردي سعي در نشان دادن اهداف گروه خودشون و گروه سربازان صلح دارن كه باز هم اون هم بر مي گرده به برقراري صلح و دوستي.
عرفان پهلواني:
يه سئوال در مورد اسم آكادمي سربازان صلح. بيشتر وقت ها سرباز يادآوره جنگه. اين پارادوكسي كه در اسم آكادمي شماهست رو چگونه توجيه مي فرماييد؟
حامد نصرآباديان:
سرباز بيشتر يادآور جنگ هست ولي سرباز بيشتر نشان دادن پايين ترين رده ي يك صنفه. هميشه سربازان فداييان يك حذب، يك Ngo و يك ايدئولوژي هستن. ايدئولوژي كه ما حاكم كرديم در ذهن خودمون، ما نيفست خودمون رو داريم، بيشتر قطعاً صلحه و هممون هم هيچ فرمانده اي نداريم، هيچ بزرگتري نداريم، از مدير آكادمي گرفته تا كوچكترين عضوش كه شايد يه دختر بچه ي 4- 5 ساله باشه هممون سرباز صلحيم و براي صلح خدمت مي كنيم و براي صلح كار مي بريم و تنها سلاحمون به جاي سلاح هاي اتمي و به جاي سلاح هايي كه با سردي فشنگ و گلوله هستن ما تنها سلاحمون هنرمونه.
عرفان پهلواني:
و سخن پاياني؟
حامد نصرآباديان:
در جمع من و اين بغض بي قرار
جاي تو
خالي



3/ 2/ 1386

دوشنبه، بهمن ۰۷، ۱۳۸۷

 

گفتاری پیرامون رادیو و نمایش رادیویی

" یا هو "
گفتاری پیرامون رادیو و نمایش رادیویی


الف) جایگاه رادیو و دلایل آن
رادیو یکی از قدیمی­ترین وسایل ارتباط جمعی است. اگرچه امروزه با پیش­رفت­های فن­آوری و به وجود آمدن شبکه­های پرتعداد 24 ساعته­ی تلویزیونی و ماهواره­ای ، اینترنت و ... ابزار ارتباط جمعی چند رسانه­ای گسترش چشم­گیری داشته­اند ، اما هنوز رادیو جایگاه ویژه و شنونده­ی پرشمار خود را داراست. این مهم دلایلی دارد که در پی می­آید :
رادیو بسیار ارزان و در دسترس است. از سال­های دور رادیوهای کوچک و جیبی که منبع انرژی­شان باتری است با قیمتی مناسب در دسترس همگان قرار دارد. که از آن­ها در بیشتر نقاط ، حتی بیابان و جاده نیز می­توان استفاده کرد. امروز نیز علاوه بر اتومبیل­ها بیشتر دستگاه­های تلفن همراه ،Player MP4و MP3ها و … نیز از امکان رادیو برخوردارند.
به علت ذات رادیو که با حس شنوایی انسان در ارتباط است ، می­توان هم­زمان با رانندگی ، انجام کارهای خانه توسط خانم­های خانه­دار ، انجام کارهای روزمره توسط فروشندگان ، خوردن و آشامیدن و سایر کارهای روزانه از رادیو اسفاده کرد. در حالی که سایر ابزار ارتباطی چندرسانه­ای ، حتی روزنامه به عنوان ابزاری تک رسانه­ای ، تمرکز بیشتری را هنگام استفاده طلب می­کنند.

ب) عوامل سازندهی رادیو :
1- سکوت : همان طور که در موسیقی (سکوت) از اهمیت برخوردار است و ارزش موسیقایی ویژه­ای دارد ؛ و در طراحی حرکت و میزانسن نمایش (سکون) و در ادبیات (سفیدی کاغذ) از اهمیت ویزه­ای برخوردارند ؛ در رادیو نیز (سکوت) از عوامل سازنده و مهم است.
2- موسیقی : دیگر عامل تشکیل دهنده­ی رادیو ، موسیقی است.
3- افکت : تنها با ترکیب افکت­های شنیداری و سکوت می­توان نمایش رادیویی ساخت :
صدای باران (که در کل زمان نمایش ادامه دارد) ، سکوت نشانه­ای از خلوت ، صدای جغد یا نشانه­ای شنیداری برای شب ، صدای عبور یک اتومبیل که با پرسپکتیو صدا دور شدنش را درمی­یابیم ، صدای ترمز اتومبیل ، سکوت ، صدای باز شدن در اتومبیل ، سکوت ، صدای پیاده شدن فردی از اتومبیل ، صدای بسته شدن در اتومبیل ، صدای برداشتن چند گام ، سکوت ، صدای چند گام ، صدای باز شدن در اتومبیل ، صدای چند گام ، صدای نواختن زنگ در خانه ، سکوت ، صدای نواختن در خانه ، سکوت ، صدای باز شدن در خانه ، صدای شلیک 2 گلوله ، صدای ناله­ای زنانه ، صدای چند گام دویدن ، صدای بسته شدن در اتومبیل ، صدای اتومبیل که دور می­شود ، سکوت ، صدای جغد یا نشانه­ی دیگر شنیداری برای شب ، صدای باران.
4- دیالوگ : گفتگوهای دراماتیک برای نمایش­های رادیویی و صحبت کردن مجری یا کارشناس برای سایر برنامه­های رادیویی از دیگر عوامل سازنده­ی رادیو هستند.




عرفان پهلوانی1387/10/11

شنبه، دی ۱۴، ۱۳۸۷

 

«نمایشنامه خوانی»

«یا هو»

«نمایشنامه­خوانی»

عرفان پهلوانی

در ایران امروز پدیده­ی نمایشنامه­خوانی جایگاه ویژه­ای را به خود اختصاص داده است. از جشنواره­ی نمایشنامه­خوانی تالار مولوی و فرهنگسرای نیاوران تا بخش نمایشنامه­خوانی در جشنواره­های بین­المللی تئاتر دانشگاهی و فجر ... این تازه بخشی از آن چیزی است که در تهران رخ می­دهد ؛ جلسه­های نمایشنامه­خوانی در شهرستان­ها نیز پرتعداد و قابل توجه هستند.
این اندازه توجه به نمایشنامه­خوانی دلایل ویژه­ای دارد که مهمترین آن عدم تناسب بین تعداد زیاد نیروی انسانی فعال دانش­اندوخته و کاربلد در حوزه­ی نمایش و بودجه و امکانات و تعداد سالن بسیار اندک برای اجرای صحنه­ای است.
هشدار آن که نمایشنامه­خوانی نباید جایگزین تئاتر فقیر و یا اجرای صحنه­ای گروه­ها شود.
آن­چه در پی می­آید مجموعه­ی چهار مقاله پیرامون نمایشنامه­خوانی از روزنامه­های «ابتکار» ، «ابرار» و «قدس» به همراه مقاله­ای در 2 بخش از مجله­ی نمایش است. از بررسی این 5 مقاله موارد زیر را می­توان نتیجه ستاند :
الف) با نهایت تاسف هنوز پیرامون نمایشنامه­خوانی تعریف دقیق و قابل استنادی که مورد توافق بیشتر هنرمندان باشد ، ارائه نشده است و منبع موثق ترجمه یا تالیف شده­ای نیز وجود ندارد. به همین دلیل دیدگاه­های مختلف و حتی متضادی ارائه می­شود که البته در تمام این نظرها جنبه­های مشترکی نیز وجود دارد. ولی بیشتر آن­چه به چشم می­خورد برداشت­ها و اظهار نظرهای شخصی هنرمندان است که رنگی از سلیقه به خود می­بیند.
ب) هدف­های نمایشنامه­خوانی :
1- معرفی اثر جدید نویسنده­ای نام آشنا : نمایشنامه­خوانی ابزار مناسبی است تا نویسندگان نام­آشنا جدیدترین اثر خود را با این گونه از اجرا با نقد و پیشنهاد تعدادی از تماشاگران روبرو و اثر شایسته و بایسته­تری را برای اجرای صحنه­ای آماده کنند.
2- معرفی نویسنده­ای جویای نام : نمایشنامه­خوانی ابزار مناسبی است تا نویسندگان جویای نام به این وسیله آثار خود را معرفی کنند تا کارگردان­ها و گروه­های حرفه­ای با این نمایشنامه­ها آشنا و آن­ها را برای اجرای صحنه­ای انتخاب کنند.
پ) ساختارهای نمایشنامه­خوانی :
1- خوانش نشسته : در این گونه از اجرا گروه بازیگران متن را در دست می­گیرند و به صورت نشسته و با بهره­گیری از صدا و بیان مناسب و رعایت لحن و تاکید درخور آن را روخوانی می­کنند.
بسیاری بر این باورند که این گونه اجرا نباید چندان کارگردانی و تصویرسازی شود ؛ بلکه باید بستر را برای تخیل تماشاگر آزاد گذاشت.
2- اجرای متن دردست : این گونه از اجرا در غرب به عنوان نمایشنامه­خوانی به شمار نمی­آید. اما این روزها در ایران به عنوان نمایشنامه­خوانی تلقی می­شود. اجرای متن در دست در واقع یک نیمه اجراست و وقتی که امکان کامل یک اثر نیست می­توان با یک دکور ساده ، لباس و میزانسن آن نمایشنامه را اجرا کرد.


عرفان پهلوانی 87/10/11

This page is powered by Blogger. Isn't yours?

اشتراک در پست‌ها [Atom]